Η 12η Ιανουαρίου 2010 θα μείνει για πάντα χαραγμένη στη μνήμη των Αϊτινών. Σχεδόν όλοι έχασαν κάποιο συγγενή, φίλο ή γείτονα σε εκείνο τον καταστροφικό σεισμό, ενώ πολλοί επιζώντες συνεχίζουν να υφίστανται τις φυσικές ή ψυχολογικές συνέπειες. Οι σωροί από μπάζα και οι τρύπες στους δρόμους του Πορτ-ο-Πρενς φανερώνουν τα σημάδια που η πόλη φέρει ακόμη, δυο χρόνια μετά τη μεγάλη καταστροφή.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα (MSF) εργάζονταν στην Αϊτή και πριν από το σεισμό. Εκείνη την ημέρα έχασαν 12 μέλη του προσωπικού τους ενώ καταστράφηκαν δυο νοσοκομεία τους -το κέντρο αποκατάστασης τραυμάτων Τρινιτέ και τη μαιευτική-γυναικολογική κλινική Σολινταριτέ. Στα δυο χρόνια που ακολούθησαν, ομάδες της οργάνωσης υποστήριξαν ένα νοσοκομείο του Υπουργείου Υγείας στην παραγκούπολη Σιτέ-Σολέιγ και έχτισαν τέσσερα νοσοκομεία για επείγοντα στην πληγεί! σα από το σεισμό περιοχή, ο συνολικός πληθυσμός της οποίας ξεπερνά τα δύο εκατομμύρια.
Νοσοκομεία 600 κλινών για τους Αϊτινούς
Τον περασμένο Απρίλιο, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα άνοιξαν ένα κέντρο παραπομπής επειγόντων μαιευτικών περιστατικών χωρητικότητας 130 κλινών στη γειτονιά Ντελμάς 33 του Πορτ-ο-Πρενς το οποίο περιθάλπει εγκύους που αντιμετωπίζουν επιπλοκές απειλητικές για τη ζωή τη δική τους ή του εμβρύου. Από τότε που άνοιξε το κέντρο, το ιατρικό προσωπικό έχει πραγματοποιήσει 1.432 χειρουργικές επεμβάσεις και έχει βοηθήσει να γεννηθούν 4.600 παιδιά. Ένα από αυτά ήταν η Εστέρ. Η μητέρα της, Μπελγκάρντ, μας δήλωσε: «Έχασα τα τρία πρώτα παιδιά μου μόλις γεννήθηκαν. Το τελευταίο ήταν επίσης πρόωρο αλλά χάρη στη φροντίδα που παρέχουν εδώ στο παιδί, είμαι αισιόδοξη ότι θα μπορέσω να το πάρω σύντομα στο σπίτι».
Στις 9 Μαΐου 2011, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα άνοιξαν το νοσοκομείο Ντρουιγιάρ, χωρητικότητας 208 κλινών, στο νότιο τμήμα της χώρας, το οποίο αντικατέστησε το προσωρινό νοσοκομείο που στήθηκε μετά το σεισμό μέσα σε σκηνές στο γήπεδο του σχολείου Saint-Louis de Gonzague. Στο νοσοκομείο αυτό οι ομάδες της οργάνωσης δέχονται επείγοντα ιατρικά και χειρουργικά περιστατικά καθώς και περιστατικά σοβαρών εγκαυμάτων. Επίσης, πραγματοποιούν φυσικοθεραπείες και παρέχουν φροντίδα ψυχικής υγείας. Περιθάλπονται καθημερινά κατά μέσο όρο 55 ασθενείς και γίνονται 20 χειρουργικές επεμβάσεις. «Τα περιστατικά που εξετάζουμε σήμερα δεν οφείλονται πλέον στο σεισμό, αλλά κυρίως σε οδικά ή οικογενειακά ατυχήματα και σε περιστατικά βίας», επισημαίνει ο Félix Konan-Kouassi, ιατρικός διευθυντής του νοσοκομείου. «Από την άλλη πλευρά, παρατηρούμε μια αυξημένη ψυχολογική ευαισθησία μετά το σεισμό. Οι ασθενείς δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν εύκολα επιπλέον δοκιμασίες, όπως μια επίθεση ή ένα ατύχημα».
Το νοσοκομείο Chatuley βρίσκεται στην πόλη Λεογκάν (Léogâne), δυτικά της πρωτεύουσας, αλλά κοντά στο επίκεντρο του σεισμού. Σχεδόν το 80% της πόλης καταστράφηκε. Αρχικά προσωρινή εγκατάσταση, τώρα πλέον λειτουργεί μέσα σε κοντέινερ χωρητικότητας 160 κλινών και παραμένει το μοναδικό νοσοκομείο στην περιοχή για την περίθαλψη επειγόντων και την παροχή μαιευτικής-γυναικολογικής φροντίδας. Το 2011, το ιατρικό προσωπικό περιέθαλψε 73.741 ασθενείς, έκανε 3.755 επεμβάσεις και βοήθησε σε 4.501 τοκετούς.
Τέλος, στη βιομηχανική περιοχή της Ταμπάρ (Tabarre), ανατολικά του Πορτ-ο-Πρενς, ομάδες κατασκευών αποπερατώνουν το κέντρο Nap Kenbe (που σημαίνει ελπίδα στα κρεολικά) το οποίο αναμένεται να λειτουργήσει το Φεβρουάριο ως μια επιπλέον υπηρεσία παροχής δωρεάν ιατρικής περίθαλψης για τους κατοίκους της πρωτεύουσας.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα συνεχίζουν να παρέχουν ιατρική φροντίδα σε ένα κέντρο παραπομπής ασθενών και περίθαλψης επειγόντων στη Μαρτισάν (Martissant), το οποίο άνοιξε στα τέλη του 2006 περιθάλποντας κατά μέσο όρο 4.370 ασθενείς το μήνα.
Παραμένοντας σε επιφυλακή
«Υπολειτουργώντας ακόμα και πριν από το σεισμό, μεγάλο μέρος των υποδομών υγείας καταστράφηκε στο σεισμό της 12ης Ιανουαρίου 2010», δηλώνει ο Gérard Bedock, επικεφαλής αποστολής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην Αϊτή. «Ο σεισμός αποκάλυψε και επιδείνωσε τις αδυναμίες του συστήματος υγείας της Αϊτής. Θα χρειαστεί πολύς χρόνος για την αποκατάστασή του. Εν τω μεταξύ, εργαζόμαστε για να καλυφθούν στο μέτρο του δυνατού τα κενά στην υγειονομική περίθαλψη ώστε να μπορούμε να ανταποκριθού! με σε νέα πιθανώς επείγοντα, όπως μια επιδημία χολέρας».
Επιδημία χολέρας-ένα δεύτερο χτύπημα για τους Αϊτινούς
Μετά τη μεγάλη επιδημία χολέρας που έπληξε την Αϊτή στο τέλος Οκτωβρίου 2010, αναφέρθηκαν στη χώρα πάνω από 500.000 περιστατικά. «Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι ζουν ακόμα σε άθλιες συνθήκες, σε αυτοσχέδιους καταυλισμούς», αναφέρει η ιατρική συντονίστρια των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, Wendy Lai. «Η πρόσβαση σε πόσιμο νερό και εγκαταστάσεις υγιεινής είναι εξαιρετικά περιορισμένη σε όλη τη χώρα, ειδικά σε απομονωμένες αγροτικές περιοχές. Η κατάσταση αυτή βοηθά στην εξάπλωση μολυσματιkών ασθενειών. Κι ενώ ο αριθμός νέων περιστατικών χολέρας έχει μειωθεί σημαντικά, εξακολουθούμε να εξετάζουμε ακόμα πολλές εκατοντάδες ασθενείς κάθε εβδομάδα και ο κίνδυνος μιας εποχικής αναζωπύρωσης της επιδημίας παραμένει μεγάλος. Πρέπει να παραμείνουμε σε επιφυλακή.
